یکتا هنر- آزاده فضلی: چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران که از ۲۷ مهرماه در پردیس سینمایی ملت آغاز به کار کرده است، روزهای پر ازدحامی را سپری میکند. در ادامه، در سلسله یادداشتهای کوتاه، تعدادی از فیلمهای جشنواره را مورد بررسی قرار دادیم.
زمردی که مزه آن به آرامی حس میشود
«زمرد» از آن دست فیلمهای «حال خوب کن» جشنواره بود که موضوع انسانی آن جالب توجه بود و شاید بتوان آن را مصداقی از شعر مولانا «در هوایت بی قرارم روز و شب/ سر ز پایت بر ندارم روز و شب» دانست. زمرد کاراکتر اصلی فیلم است که علیرغم وضعیت جسمی که دارد، دلباخته شخصی میشود و برای این دلباختگی تا کوه قاف هم میرود و برای رسیدن به هدف، همه چیزش را فدا میکند. مجتبی اسماعیل زاده بلوچ کارگردان این فیلم، طوری دکوپاژ میکند که موضوع به آرامی برای تماشاگر درک میشود، درست مثل آبنباتی که به آرامی در دهان آب میشود و مزه آن به تدریج در میآید. قابها و زوایای دوربین از جزء به کل نیز در همین راستا نمود دارد.
تاکسیدرمیست، حشرات و لوون هفتوان فقید..
گذشته از اینکه فیلم کوتاه قرار است یک داستان کوتاه موجز و کامل ارائه کند، گاهی در یک فیلم کوتاه علاوه بر فرم داستانی و ساختار کارگردانی، شاهد هستیم که به عناصر دیگری نیز پرداخته شود. در تاکسیدرمیست، شاهد طبیعتی زیبا که متعلق به استان زنجان و کوههای رنگی منطقه ماهنشان هستیم چیزی که برای بیشتر جلوه دادن موضوع فیلم نیز به کمک زوج فیلمساز آمده است اما نمایش طبیعت بکر و کمتر دیده شده از ایران، یکی از نکات مثبت فیلم محسوب میشود.
«تاکسیدرمیست» فیلمی مینیمال و بدون دیالوگ است، اتفاقی که در سالهای اخیر بیش از گذشته شاهد آن هستیم. این فیلم کوتاه مبتنی بر اکت بازیگر و تصویر است و همین سبب شده تا هر نوع مخاطبی با آن ارتباط برقرار کند و در واقع مخاطبان این فیلم مرزی ندارند. بازیگر این فیلم کوتاه، من را یاد لوون هفتوان فقید انداخت به ویژه بازیاش در فیلم «پرویز»؛ که در گفتگوی کوتاهی که با کارگردانش داشتم، اتفاقا چون ایده اولیه فیلم در سال نود و چهار شکل گرفته، یکی از گزینههای آنها برای ایفای نقش تاکسیدرمیست، لوون بوده است. توانایی شاهو رستمی در ایفای این نقش نیز تحسین برانگیز است.
آلفایی که ترس ندارد
ژانر فانتزی و معمایی را قدیم بیشتر دوست داشتم اما آنهایی که به سمت سینمای وحشت میرود، هنوز مورد علاقه من است. «آلفا» فضایی فانتزی و معمایی داشت که اصلا به سمت وحشت نرفته بود و از این منظر هم بد نبود. آلفا، در علم کنششناسی به رهبر گله یا یک گروه جانوران و فردی که میتواند گرگنماهای بیشتری را تبدیل کند، گفته میشود که در فیلم کوتاه «آلفا» کاراکتر زن موجود آلفا است که بر گرگینههای فیلم و همسرش تسلط دارد. گرگینهها همیشه در فیلمهایی که داستانهای ترسناک دارند با شکل و قیافههای متفاوت قابل باور هستند اما در «آلفا» روشی متفاوت برای نمایش گرگینهها استفاده شده که در قالب یک فیلم کوتاه فانتزی جالب به تصویر کشیده شده است و زاویه دوربین که نقشی اصلی در این روند دارد. از این منظر کارگردانان (مسعود محمدی تاکامی و مهیار صیفوری)، با دکوپاژی مبتنی برتاثیر روی اشیا و وضعیت انسانها، سعی کردهاند این فضای غیرمعمول و نه ترس و وحشت را به مخاطب القا کنند. فرید سجادی حسینی که عمدتاً در فیلمهای کوتاه در نقشهای اجتماعی خوب ظاهر میشود، اینجا هم نقش پدر و این بار پدر گرگینهها را ایفا میکند.