به گزارش خبرنگار یکتا هنر، محمد حمیدی مقدم در نشست خبری هجدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت»، گزارشی از روند برگزاری رویداد ارائه و بیان کرد: امسال هجدهمین دوره جشنواره حقیقت برگزار میشود، این نوجوانی که در حال ورود به جوانی و دوران بلوغ است. امسال در جشنواره تلاش کردیم تا بیش از گذشته نگاه تعاملی داشته باشیم و نگاهها و سلایق مختلف و فیلمسازان نسلهای مختلف حضور داشته باشند.
وی گفت: در این دوره از جشنواره نگاه و تعامل حداکثری را با صنوف انجمن کارگردانان و تهیهکنندگان سینمای مستند و نهادهای موثر در عرصه مستند خواهیم داشت که این اتفاق بسیار چشمگیر است.
حمیدی مقدم تصریح کرد: مرجعیت سینماحقیقت با نگاهی توام با سعه صدر و مدارا و گفتگو به تحقق میرسد، بنابراین نگاه حداکثری و تعامل با انجمنها و صنوف سینمای مستند را بیشتر از دورههای قبل خواهیم داشت و سعی کردیم مرجعیت سینماحقیقت این نگاه را شامل باشد.
وی عنوان کرد: ۵۳۳ فیلم مستند در بخش مسابقه ملی متقاضی داشتیم که در واقع نسبت تولید فیلم مستند به سال گذشته، پایاپای بود اما خیلی رشد چشمگیری نداشتیم. از بین این آثار، ۶۵ فیلم بزای بخش ملی انتخاب شدند. از بین فیلمهای متقاضی، تعداد ۶۵ فیلم برای بخش مسابقه ملی انتخاب شدند که ۲۴ فیلم بلند، ۲۱ فیلم نیمه بلند و ۲۰ فیلم کوتاه در جشنواره امسال حضور خواهند داشت. همچنین در بخش شهید آوینی نیز ۲۶ فیلم داریم که ۹ فیلم با بخش ملی مشترک است.
دبیر جشنواره «سینماحقیقت» بیان کرد: در بخش خارج از مسابقه ۱۰ فیلم داریم که همه این آثار بسیار مهم هستند. همچنین، در بخش مسابقه بینالملل نیز ما ۲۳۱۴ فیلم متقاضی داشتیم و ۵۹ فیلم انتخاب شدند.
وی با اشاره به تعامل با صنوف، توضیح داد: امسال کارگاههای آموزشی هم در جشنواره برگزار خواهد شد که بخش عمده این کارگاهها به صنوف سپرده شده است. همچنین، بحث قراردادهای حقوقی نیز مساله ای است که توسط یکی دیگر از صنوف ما و در ادامه کارگاهی که در دوره گذشته برگزار کردیم، برگزار خواهد شد.
حمیدی مقدم با بیان اینکه امسال بخش بسیار مهمی در جشنواره داریم، گفت: بحث هوش مصنوعی در حوزه فیلم مستند وارد شده است و امسال کارگاهی در این زمینه برگزار خواهیم کرد. ورود هوش مصنوعی به نوعی جالب است و از سوی دیگر درباره آن احساس خطر میشود و شناخت مستندسازان از فضای جدید هوش مصنوعی یک نیاز و ضرورت است که توسط انجمن صنفی کارگردانان فیلم مستند برگزار میشود.
وی با تاکید بر گسترش فضای نمایشی در این دوره جشنواره سینماحقیقت، عنوان کرد: امسال علاوه بر پردیس چارسو، از فضای نمایشی موزه سینما نیز بهره خواهیم گرفت. اکران آنلاین نخواهیم داشت؛ اکران آنلاین که از زمان کرونا در جشنواره بخش ثابت شده بود و به دلیل ارتباط خوبی که با مخاطبان گرفته بود، این بخش را تا سال قبل داشتیم. اما امسال این بخش حذف شده و قرار است فیلمهای منتخب حقیقت، در ۴۰ نقطه و ۳۹ شهرستان به نمایش درآیند.
حمیدی مقدم گفت: در هجدهمین دوره «سینماحقیقت» موضوع زیرمتن و تمرکز جشنواره بر موضوع خانواده است که شامل مباحثی چون شکاف نسل، انقطاع گفتگو با خانواده، بحث معیشت اقتصادی، فقدان پدر و سرپرست، معضلات اجتماعی و … است که آسیبشناسی حوزه زیستی را به دست میدهد و در این راستا، شاید برخی فیلمها بسیار صریح پیامشان را مطرح کرده باشند.
دبیر جشنواره درباره نوع نگاه مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی ادامه داد: اندازه بودن و میزان ظرفیت هر مجموعهای تعیینکننده است و ما سعی کردیم در تمام ابعاد برگزاری به اندازه باشیم، یعنی نه فراتر از ظرفیت ما بوده و نه بزرگنمایی شده است.
وی گفت: در بخش غزه نیز این یک واکنش طبیعی رویدادی با بزرگترین پدیده نسلکشی در جهان است. خیلی از جشنوارههای بزرگ دنیا نیز به این اتفاق، فارغ از مسائل سیاسی، واکنش نشان میدهند.
امیدواری برای ساخت خانه جشنوارهها
دبیر جشنواره هجدهم سینماحقیقت در پاسخ به سوالی درباره مکان برگزاری جشنواره گفت: ما با دوستانمان تعامل میکنیم و بخش روابط عمومی مرکز نیز مشغول نظرسنجی از مستندسازان بود و پردیس چارسو بیشترین رای را میان مخاطبان داشت. ما هم از اینکه همواره در اضطراب مکانی برای برگزاری جشنواره هستیم، ناراحتیم و امیدواریم با ساخت خانه جشنوارهها یک مکان عمومی ثابت را برای برگزاری جشنوارهها داشته باشیم.
وی ادامه داد: نکته دیگر این است که با امکان رزرو بلیت دیگر کسی پشت در سینما نمیماند و با امکان ویدئو لایبرری (کتابخانه ویدئویی) هیچکدام از دوستان رسانه تماشای فیلمی را از دست نمیدهند.
مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی در پاسخ به سوالی درباره آثاری که به مسائل سیاسی و اجتماعی سالهای اخیر پرداختهاند، گفت: ما در جشنواره «سینماحقیقت» سعی کردیم به صورت روشن و شفاف صحبت کنیم. دو سالی است که ما فیلمها را در گروه مشاوران انتخاب میکنیم و این به ما کمک کرده است که فیلمی مورد قضاوت سلیقهای و گروهی قرار نگیرد.
حمیدیمقدم تصریح کرد: آنچه که به جشنواره رجوع شده را گزارش میدهیم نه آنچه ساخته میشود. ما در میان ۵۳۳ فیلمی که به ما رجوع شده، سعی کردیم فیلمهای اندیشمند و صاحب مساله را انتخاب کنیم. شاید فیلمی تولید شده است و برای جشنواره فرستاده نشده باشد.
این فعال سینمایی گفت: درباره اتفاقات سال ۱۴۰۱ فیلمی داشتیم که احتمالا در بخش اکران ویژه به نمایش در بیاید. در میان آثار جشنواره فیلمهای متفاوتی داشتیم و از همینجا اعلام میکنم که پذیرای آثار مسالهمند هستیم.
نظارت بر جایزه مردمی جشنواره بر عهده انجمن صنفی و خانه سینما است
دبیر جشنواره هجدهم سینماحقیقت درباره جایزه مردمی این دوره از جشنواره گفت: اهدای جایزه مردمی کاملا توسط صنف انجام میشود و میزان سنجش و نظارت آن برعهده انجمن صنفی و در حقیقت خانه سینما است و مانند سال گذشته این اتفاق را با همکاری هاشور پیش خواهیم برد.
شرایط اکران آثار مستند را در گروه «هنر و تجربه» فراهم کردیم
محمد حمیدیمقدم، دبیر هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: بحث معضل فروش آثار مستند ریشهدار و فقط مربوط به ایران نیست. برخی دوستان گاهی شاید وارد فضای اغراق شوند. ما آنچه در توانمان بوده را در این زمینه انجام دادهایم و شرایط اکران را در گروه «هنر و تجربه» برای فیلمهایی که توان جذب مخاطب دارند، فراهم کردیم.
وی ادامه داد: بخش عمده فیلمهای مستند امکان جذب مخاطب در سینما را ندارند زیرا برای مدیوم سینما و پلتفرم ساخته میشوند. برای نمایش این آثار ما باید تعامل خود را با تلویزیون بیشتر کنیم. آنچه در حوزه سینمای مستند ساخته میشود عموما به سبد جشنواره ما ارسال شده است. اغلب تولیدات عمومی کشور به ما رجوع کردهاند و امیدواریم چندپارگی در خانواده سینما ازبین برود و جامعه سینما به یکپارچگی خود برسد و فیلمهای بیشتر و متنوعی ساخته شود.
دبیر هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» درباره توجه به دانشجویان در جشنواره امسال گفت: ما ظرفیت کمی داریم اما با توجه به گسترش فضای مخاطبانمان یک عده مخاطب وفادار داریم. از طرف دیگر اکران مستند را در واحد بازرگانی در دانشگاهها و گعدههای مختلف راه انداختیم که بسیار پرطرفدار بود و با پیدا کردن مخاطبان وفادار برای این دانشجویان کارت صادر میشود.
وی ادامه داد: امسال میخواستیم که سینما فلسطین را هم به جشنواره اضافه کنیم اما فکر کردیم که ممکن است تمرکز از خانه جشنواره برداشته شود.
برگزاری جلسات نقد و بررسی به صورت «فیلمخبر»
حمیدیمقدم درباره برگزاری رویداد فیلمخبر در ایام جشنواره گفت: رویداد «فیلمخبر» را با آسیبشناسی از صاحب نظران این حوزه انجام خواهیم داد و تمام گفتوگوهای ما قرار است در پلتفرم بارگزاری شود. تمام گفتوگوها درباره فیلمهای مهم جشنواره در فیلمخبر انجام میشود.
دبیر جشنواره «سینماحقیقت» در بخش دیگری از صحبتهای خود در پاسخ به سوالی گفت: من پس از مرکز گسترش به شرایط قبل خود برمیگردم و احتمالا در حوزه تولید فعالیت میکنم.
دبیر جشنواره با اشاره به بحث عرضه و تقاضا در سینمای مستند تاکید کرد: پیرو بحث عرضه و تقاضا و در ریلگذاری جدیدی که در دستور کار داریم، با پلتفرم فیلیمو رایزنی کردیم و آثارمان را پخش خواهیم کرد. به دلیل تعداد زیاد فیلمها و محدودیت سالن، جلسات نقد و بررسی فیلمها در سالنها انجام نمیشود و جلسات نقد و بررسی به صورت «فیلمخبر» برگزار میشود.
مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی درباره بزرگداشتهای این دوره از جشنواره گفت: در هجدهمین دوره از جشنواره ما ۳ بزرگداشت داریم. یکی از این بزرگداشتها مربوط به استاد ناصر ممدوح است. ایشان یکی از یگانههای گویندگی سینمای مستند هستند. همچنین در جشنواره امسال از سالها تلاش ابراهیم سعیدی فیلمساز تاثیرگذار قدردانی میکنیم و تقدیر از مصطفی دالایی، که جز اولین نفرات حلقه روایت فتح بود، دیگر بزرگداشت این دوره از جشنواره است.
وی افزود: مستندها در طول جشنواره توسط یک سینماکمپر و یک دوست مستندساز میان مردم میرود و شبها در میادین تهران به نمایش در میآید.
فیلمسازان بومی باید در حوزه جهانی جذب سرمایه کنند
محمد حمیدی مقدم دبیر جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره دوباره به بخش ویژه غزه گفت: در بحث غزه ما روی ۲ فیلم سرمایهگذاری کردیم که یکی از آنها با یکی از فیلمسازان بزرگ انجام شد. جالب است بدانید مقداری که ما در این فیلمها کمک و سرمایهگذاری کردیم به اندازه یک فیلم نیمهبلند داخلی است.
این تهیه کننده سینما ادامه داد: فیلمسازان بومی نیز باید در حوزه جهانی جذب سرمایه کنند و توسط کمپانیهای داخلی از آنها حمایت شود. با نگاه ویژه آقای فریدزاده در ایجاد صندوق حمایتی و حوزه مالکیت دولت در فیلمها به امید خدا در آینده شاهد تحولاتی در این زمینه خواهیم بود.
جشنواره «سینماحقیقت» یک ارزش ملی است
محمد حمیدی مقدم درباره اهمیت بخش جایزه شهید آوینی در جشنواره سینماحقیقت تاکید کرد: جشنواره «سینماحقیقت» ارتباطی با من یا دوستان دیگر ندارد و یک ارزش ملی است، اعتبار و سابقه آن مشخص است، پس حضور در آن یک ویژگی خاص دارد و ارزش افزودهای برای فیلمسازان است.
وی افزود: فیلمهایی که شرایط لازم برای بخش ملی را داشته باشند، وارد آن بخش میشوند اما تراکم یک موضوع در بخش ملی شدنی نیست. در نتیجه بخش شهید آوینی دارای ویژگیهای موضوعی خاص خود است.
فیلمهای جشنواره هجدهم بسیار مطالبهگر و جسور است
محمد حمیدی مقدم دبیر جشنواره «سینماحقیقت» در پایان صحبتهای خود با اشاره به موضوع آثار برگزیده گفت: امسال فیلمهای جشنواره بسیار مطالبهگر و جسور است. ما مستند میسازیم که طرح موضوع کنیم و روی نقاط سایه جامعه نور بتابانیم. در سال گذشته نیز مستندهای ما موضوعات مختلفی داشتند و امیدوارم پس از جشنواره هم جلسهای با هم داشته باشیم و شما بگویید که حرفهای امروز در فیلمهای جشنواره حضور داشتند و نمود پیدا کرده بودند یا نه. امیدوارم در روزهای جشنواره تحلیل و انتقادات منصفانهای داشته باشید.